Trong chăn nuôi gà thịt, ngoài các yếu tố ảnh hưởng chất lượng chăn nuôi như dinh dưỡng, nước uống, phòng bệnh… thì môi trường sống của gà là một yếu tố quyết định thành bại của quá trình chăn nuôi. Ánh sáng và nhiệt độ là hai yêu cầu quan trọng cần đúng tiêu chuẩn khi chăn nuôi gà. Ánh sáng sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng, tốc độ ăn, cũng như hiệu quả chuyển hóa thức ăn của gà. Nhiệt độ nuôi thích hợp sẽ giúp gà lớn nhanh, ít bệnh.
Ngoài ra còn một vài tiêu chuẩn về độ ẩm, độ sạch không khí… mà bà con cần quan tâm khi nuôi gà. Chỉ cần bà con nắm rõ các tiêu chuẩn về môi trường sống của gà thì sẽ hạn chế được những rủi ro thiệt hại về kinh tế, mang lại lợi nhuận chăn nuôi cao.
Yêu cầu về nhiệt độ
Tiêu chuẩn nhiệt độ chung trong chăn nuôi gà
Tiêu chuẩn nhiệt trong khi nuôi gà thay đổi tỷ lệ nghịch với lứa tuổi của chúng. Để theo dõi nhiệt độ, mỗi ô chuồng treo ở giữa chuồng 1 nhiệt kế cách mặt nền 50cm.
– Gà con ở giai đoạn dưới 3 tuần tuổi nếu không đủ ấm sẽ tụ lại với nhau, không ăn hoặc ăn rất ít. Dẫn đến chậm lớn và tỷ lệ chết cao. Do đó cần duy trì nhiệt độ trong chuồng gần 30 độ C.
– Ở giai đoạn gà sau 4 tuần tuổi, hiệu quả thức ăn cao nhất khi nhiệt độ trong chuồng đạt 24 độ C. Tuy vậy ở Việt Nam điều này khó thực hiện vào mùa hè.
– Ở nhiệt độ 35 độ C, gà 7 tuần tuổi trở đi sẽ tiêu thụ nước uống tăng lên 4 lít mỗi giờ với 100 gà. Mùa nóng khi gà bị stress nhiệt cần được uống nước sạch trong mát. Nên pha thêm vitamin C, vitamin nhóm B, đường glucoz và được uống thoả mái.
– Vào mùa nóng, chuồng nuôi phải có hệ thống xả khí lạnh hoặc thông khí (quạt gió) để hạ nhiệt và đẩy nhanh khí độc ra ngoài. Khi nhiệt độ trong chuồng nuôi từ 29 độ C trở lên phải dùng quạt thông gió bảo đảm 12-13 mét khối không khí trong 1 phút cho 1000 gà.
Lưu ý dành cho gà broiler (gà siêu thịt)
– Gà trống broiler với khối lượng 1,8kg có thể bị chết vì stress nhiệt ở 35 độ C. Lúc đó cần cung cấp đủ nước uống cho gà. Nước uống là yếu tố quan trọng để duy trì sức chịu đựng của gà ở nhiệt độ 44-46 độ C, ở nhiệt độ giới hạn này thì gà chết hàng loạt.
– Gà broiler dễ bị stress nhiệt vào ngày đầu của sự biến đổi nhiệt đột ngột. Bình thường gà con chịu đựng được nhiệt độ tăng cao từ từ, chúng tự điều chỉnh nhiệt độ thích hợp dưới chụp sưởi. Nếu gà con tụm lại dưới chụp sưởi thì phải tăng công suất bóng điện hoặc hạ thấp chụp. Nếu đàn gà tản xa chụp, thở nhiều thì giảm công suất điện hoặc mở rộng quây.
Yêu cầu về ánh sáng
Gà broiler được chiếu sáng 23 giờ mỗi ngày. Khi tắt đèn chú ý đề phòng gà tụm lại ngạt thở và bị chết. Khi nuôi gà trong nhà kín (môi trường nhân tạo), kết quả thí nghiệm với chế độ chiếu sáng: 1-2 giờ chiếu sáng, sau đó 2-4 giờ không chiếu sáng (tắt đèn) cho thấy gà lớn nhanh. Chi phí thức ăn và năng lượng điện chiếu sáng giảm.
Chuồng nuôi gà con 3-4 tuần tuổi cần chiếu sáng với công suất 4W/ 1 mét vuông nền chuồng. Độ chiếu sáng giảm dần đến khi gà 21 ngày tuổi, chỉ cần ánh sáng mờ 15W cho 20 mét vuông nền. Cường độ ánh sáng cao gây stress (sợ, quáng) cho gà, làm gà hoạt động nhiều dẫn đến giảm tăng trọng.
Nếu nuôi gà ở môi trường thông thoáng tự nhiên, vào các buổi sáng mùa nóng cần cho ánh sáng mặt trời soi rọi vào chuồng để diệt khuẩn, làm khô chất độn và đảm bảo thông khí. Ánh sáng phải được phân bố đều trong chuồng với các đèn chiếu cùng loại công suất. Để tránh cho gà con thích tụm lại nơi có ánh sáng mạnh hơn. Các thiết bị chiếu sáng phải được lau chùi sạch bụi thường xuyên. Nếu đèn bị bụi bám thì cường độ chiếu sáng sẽ bị giảm 50-60%.
Một số yêu cầu kỹ thuật khác
Độ ẩm thích hợp trong chuồng
Độ ẩm là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp của gà. Tuy nhiên, vấn đề này hoàn toàn có thể kiểm soát được bằng dụng cụ đo nhiệt độ không khí. Bởi ngoài đo được nhiệt độ, thiết bị còn có thể đo được độ ẩm trong chuồng nuôi gà. Từ đó, bà con có những cách điều chỉnh phù hợp.
– Nếu độ ẩm quá cao → bài tiết nhiệt khó khăn.
– Độ ẩm quá thấp → hanh khô, chuồng dễ bụi, gà dễ mắc bệnh đường hô hấp.
– Độ ẩm thích hợp: 60-70%.
Lưu ý: khi điều chỉnh ẩm độ nên lợi dụng hết độ thông thoáng tự nhiên, hạn chế lượng nước uống rơi vãi. Sử dụng đệm lót xốp, khô, hút ẩm cao để tránh ẩm độ tăng cao cục bộ. Chăn nuôi gà đúng mật độ.
Độ sạch không khí trong quá trình chăn nuôi gà
Độ sạch của không khí chuồng chăn nuôi gà được đánh giá thông qua nồng độ của các khí chính như sau:
– Nồng độ O2 tiêu chuẩn: 21%.
– Nồng độ NH3 cho phép: ≤ 0,01%. Khi chuồng nuôi xuất hiện khí độc – NH3 (trong phân gà) tăng lên → nồng độ O2 giảm.
– Nồng độ CO cho phép: ≤ 0,05%. CO sinh ra khi dùng trục sưởi bằng than củi, bếp dầu, đèn dầu.
– Nồng độ CO2 (sinh ra trong quá trình trao đổi chất) cho phép: ≤ 0,03%.
Ngoài ra, khí độc còn sinh ra khi ta dùng các chất khử trùng. Để duy trì độ sạch cho không khí trong chăn nuôi gà, ta có thể dùng các phương pháp lưu thông không khí tự nhiên như: gió tự nhiên, quạt gió, giảm mật độ, vận tốc gió: 3m/s.
