Chuồng trại là nơi quan trọng nhất để chăn nuôi và có tầm ảnh hưởng lớn đến chất lượng gia cầm về sau. Việc vệ sinh chuồng nuôi gia cầm cần phải được đặt lên hàng đầu và phải tuân theo các quy tắc vệ sinh đúng chuẩn để đạt hiệu quả tốt nhất. Nếu chuồng nuôi không được vệ sinh đúng cách thì sẽ là nguyên nhân chính làm phát sinh nhiều loại dịch bệnh, làm ảnh hưởng đến chất lượng con giống, tổn thất đến tài chính cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe của cả con người. Vậy người nuôi cần phải vệ sinh chuồng nuôi vịt, ngan như thế nào là hợp lý nhất? Đừng quá lo lắng, bài viết sau đây sẽ mách cho bạn cách vệ sinh chuồng nuôi từ A đến Z cho quý bạn đọc.
Cách vệ sinh chuồng trại và các vật dụng trong chuồng nuôi
Đảm bảo chuồng trại luôn sạch sẽ, thoáng khí
Chuồng trại đảm bảo thoáng mát về mùa hè, ấm về mùa đông. Phải duy trì mật độ đúng yêu cầu và đủ diện tích sân chơi. Phải thực hiện nghiêm túc đầy đủ luật lệ về công tác phòng trừ dịch bệnh. Trước cửa chuồng nuôi phải có hố khử trùng. Trong chuồng nuôi chỉ nên có 1 loại vịt, ngan và nếu có 2 đàn thì chỉ nên cách nhau không quá 7 ngày tuổi. Chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi được cọ rửa sạch sẽ và khử trùng tiêu độc để chuẩn bị đợt chăn nuôi tiếp, để trống chuồng từ 7-15 ngày.

Chuồng nuôi phải có chu kỳ luân chuyển hàng năm để có thời gian xử lý và trống chuồng. Vịt, ngan nhập về phải nuôi cách ly từ 15-20 ngày và giữ đúng nguyên tắc thú y quy định. Chuồng trại, trang thiết bị chăn nuôi phải được rửa để khô ráo. Xung quanh chuồng nuôi phải vệ sinh công nghiệp sau đó tiến hành vệ sinh tiêu độc định kỳ bằng một số thuốc sát trùng.
– Vôi bột: Rải vôi bột xung quanh và bên trong chuồng nuôi sau đó phải để 2-3 ngày rồi quét dọn lại lần nữa.
– Nuớc vôi: dùng nước vôi mới tôi quét nền chuồng, sân chơi và xung quanh tường phải để khô mới rải độn chuồng và đưa vịt, ngan vào.
– Dùng Formol (1-3%): Phun toàn bộ nền và tường chuồng.
– Dùng Crezil (3-5%) để phun.
– Xông hơi bằng hỗn hợp Formol và thuốc tím với liều lượng 17,5gam thuốc tím + 35ml formol cho 1m3 chuồng nuôi. Khi xông hơi đòi hỏi chuồng phải kín mới có tác dụng.
Sát trùng và phát quang chuồng trại định kỳ
Nên tẩy uế chuồng trại khắp mọi ngóc ngách, khe kẹt bằng cách moi móc, quét dọn, tẩy uế với thuốc sát trùng. Qua đó có thể trừ tiệt các loài ký sinh trùng, rận mạt hút máu giết hại gia cầm. Các vách thường chung quanh chuồng trại cũng phải quét vôi để sát trùng, tiêu diệt mầm bệnh. Vỏ trấu hay rơm rạ lót chuồng sau một thời gian bốc mùi hôi thối do phân gà lâu ngày lưu giữ lại cũng nên cào xúc hết ra ngoài và thay vào lớp trấu mới cho hợp vệ sinh.
Xung quanh khu vực chuồng trại, cứ ba tháng hay sáu tháng mộit lần nên chặt phá, đốn bỏ hết những cây tạp, và làm sạch cỏ dại, vun thành đống rồi đốt để ngăn ngừa ruồi muỗi, chuột bọ lui tới. Ngoài ra, còn phải khai thông các mương rãnh để nước rửa chuồng, nước mưa có lối thoát, không tù đọng dơ bẩn.
Sân nắng cạnh chuồng gà để gà được thả ra tắm nắng hàng ngày cũng được tẩy uế theo định kỳ ba tháng một lần bằng sulfate đồng và sulfate sắt (dung dịch một phần trăm), vừa tẩy uế vừa giúp thảm cỏ được tươi tốt để gà có thêm thức ăn xanh mà sống mạnh.
Vệ sinh máng ăn, máng uống
Máng ăn, máng uống, lò sưởi, cót quây vịt, ngan…, phải được rửa sạch sau đó sát trùng bằng một trong các loại thuốc sát trùng kể trên rồi chuẩn bị sẵn trong chuồng trước khi nhập vịt, ngan về. Máng đựng thức ăn và máng đựng nước uống của ngan, vịt mỗi sáng cần được đem ra cọ rửa sạch và phơi nắng sát trùng vì đã quá dơ bẩn, không thể để vậy dùng tiếp được. Phải thay vào đó máng mới sạch sẽ và đã được sát trùng cho gà ăn uống. Các máng bẩn phải đem ra cọ rửa và phơi nắng để dành dùng vào hôm sau.

Độn chuồng bằng phoi bào, trấu hoặc rơm dạ, cỏ khô cắt ngắn. Chất độn chuồng trước khi sử dụng phải được phơi khô, tiêu độc bằng các chất sát trùng kể trên, ủ một ngày sau đó rải đều cho bay hơi hết mới đưa vào chuồng.
Cần có cách xử lý chất thải và gia cầm chết hợp lý
Từ trước đến nay hầu như sử dụng chất thải và phân của chăn nuôi gia cầm cho trồng trọt không qua xử lý. Chính vì vậy cho nên ảnh hưởng rất lớn đến vệ sinh môi trường và dễ lây lan dịch bệnh. Không sử dụng chất thải và phân của gia cầm khi chưa được xử lý. Nước thải, nước rửa chuồng trại của chăn nuôi gia cầm theo hệ thống mương tiêu thoát về đến hố chứa. Cần phải được xử lý trước khi đưa ra môi trường bên ngoài trang trại. Nếu lượng nước thải không được xử lý kịp thời sẽ gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng và không an toàn cho sản xuất.
Nên xây dựng hố ga để xử lý nước thải, nước rửa chuồng trại của chăn nuôi gia cầm. Không nên sử dụng chất thải của gia súc mà chưa qua xử lý khử trùng. Nếu lượng nước thải không được xử lý kịp thời sẽ gây ô nhiễm môi trường. Ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và không an toàn cho sản xuất.
Phân và độn chuồng trong quá trình chăn nuôi được thu gom lại thành đống ở nơi quy định. Xử lý theo phương pháp nhiệt sinh vật sau đó mới được sử dụng cho trồng trọt. Xác gia cầm chết phải tiến hành huỷ theo phương pháp thiêu đốt. Không nên chôn sẽ làm bẩn nguồn nước ngầm và ô nhiễm môi trường.
Lưu ý thức ăn, nước uống trong chuồng nuôi ngan, vịt
Đảm bảo đủ về số lượng và chất lượng khẩu phần không cho ngan, vịt ăn các loại thức ăn ôi, mốc. Thức ăn bị nhiễm nấm mốc, chứa nhiều độc tố của nấm mốc là một trong các nguyên nhân gây chết ngan, vịt. Đặc biệt là vịt, ngan con và làm giảm tỷ lệ đẻ trứng rất nghiêm trọng đối với ngan, vịt sinh sản. Không dùng các loại thức ăn có hàm lượng muối cao. Trong thức ăn có thể sử dụng chế phẩm vi sinh như EM. Qua đó có thể giảm thiểu việc ô nhiễm môi trường do chất thải của vịt, ngan.

Nước uống cho vịt, ngan phải là nước sạch. Tuyệt đối không dùng nước đục, nước ao, hồ tù đọng, nước giếng có hàm lượng sắt cao. Có thể dùng thuốc tím 0,5% (5 gam cho 10 lít nước) để khử trùng nước uống cho vịt, ngan hoặc Cloramin 1% (10 gam cho 10 lít nước). Có thể dùng Anolit, Catolit để sát trùng nước thường xuyên cho vịt, ngan uống.
Đảm bảo tiêm phòng đúng lịch để đảm bảo sức khỏe cho ngan, vịt
– 1-3 ngày tuổi: Phòng chống nhiễm trùng rốn, các loại bệnh đường ruột và chống các stress bằng các loại kháng sinh. Chẳng hạn như Ampi – coli, Tetracylin, Streptomycin, Neox, Neotesol… Bổ sung vitamin như: B1, Bcomplex, ADE hay dầu cá.
– 15-18 ngày tuổi: Tiêm phòng vacxin dịch tả vịt lần 1 tiêm dưới da (cổ hay cánh). Phòng vacxin H5N1 lần 1. Bổ sung vitamin và kháng sinh phòng bệnh và chống stress sau tiêm phòng.
– 28-46 ngày tuổi: Phòng bệnh E.coli, tụ huyết trùng, phó thương hàn vịt bằng các loại kháng sinh, Sulfamid và bổ sung vitamin. Có thể tiêm phòng vacxin tụ huyết trùng cho vịt. Phòng vacxin H5N1 lần 2.
– 56-60 ngày tuổi: Tiêm phòng vacxin dịch tả vịt lần 2.
– 70-120 ngày tuổi: Phòng bệnh bằng kháng sinh, bổ sung vitamin theo định kỳ 1-2 tháng/lần liều trình 3-5 ngày
– 135- 185 ngày tuổi: Tiêm vacxin dịch tả lần 3. Bổ sung vitamin và kháng sinh phòng bệnh định kỳ 1-2 tháng/lần. Liều trình 3-5 ngày trong thời kỳ đẻ trứng.
– 210- 220 ngày tuổi: Phòng vacxin H5N1 lần 3.
– Sau khi đẻ 5-6 tháng: Tiêm nhắc lại vacxin dịch tả vịt lần 4. Phòng bệnh bằng kháng sinh định kỳ 1-2 tháng/lần. Lịch phòng bệnh và tiêm phòng cho ngan.
Kết luận
Tóm lại, khâu vệ sinh chuồng trại nuôi ngan, vịt cần phải được quan tâm hàng đầu. Có như vậy mới bảo đảm được sức khoẻ cho giống nuôi vì mọi mầm mống bệnh tật đều được ngăn chặn từ bên ngoài khu vực nuôi. Nếu chểnh mảng trong khâu này, việc chăn nuôi sẽ không tránh khỏi thất bại!