Tôm là loại thủy sản được nuôi phổ biến ở nhiều nơi. Trong chế độ dinh dưỡng của con người, tôm chiếm vị trí quan trọng bởi dưỡng chất có trong nó. Chính vì thế, sự phổ biến trong nuôi trồng tôm cũng ngày càng tăng cao hơn ở các hộ chăn nuôi thuỷ hải sản. Bên cạnh đó, tôm cũng là sinh vật dễ phát sinh các loại bệnh làm ảnh hưởng đến chất lượng của tôm. Từ đó khiến cho việc buôn bán tôm trở nên khó khăn hơn, không thu được lợi nhuận. Trong đó, bệnh đầu vàng được xem là một trong những loại bệnh phổ biến ở tôm mà chủ nuôi cần chú ý.
Bệnh đầu vàng ở tôm sú
Bệnh đầu vàng trên tôm xuất hiện phổ biến ở tôm sú, tôm thẻ chân trắng và nhiều loại tôm biển khác. Tôm nhiễm bệnh đầu vàng trong khoảng thời gian giao mùa. Đặc biệt ở những vùng nuôi ven biển có độ mặn cao.
Cùng với Bệnh đốm trắng, bệnh này xuất hiện trên tôm sú, tôm thẻ chân trắng. Ở Việt Nam, tôm nhiễm bệnh đầu vàng nhiều lúc thời tiết thay đổi lúc giao mùa. Ở những vùng nuôi ven biển độ mặn cao thường có bệnh này ở tôm. Bệnh này trên tôm là một loại bệnh nguy hiểm do virus hình que có kích thước nhỏ gây ra. Nhân của virus có đường kính gần bằng 15mm, chiều dài có thể tới 800mm. Cấu trúc acid nhân là ARN có đặc điểm gần giống họ Rhabdoviridae hoặc nhóm virus dạng sợi của họ Paramyxoviridae.
Triệu chứng của bệnh
– Tôm ăn nhiều khác thường trong vài ngày, rồi bỏ ăn đột ngột. Sau đó 1-2 ngày tôm bơi lờ đờ không định hướng trên mặt nước hoặc ven bờ, bám vào bờ.
– Phần đầu ngực, gan, tụy chuyển màu vàng, gan có thể có màu trắng nhạt, vàng nhạt hoặc nâu
– Thân tôm có màu nhợt nhạt
– Tôm chết rải rác trong vó rồi chết với mức độ tăng dần
– Tôm chết rất nhanh trong vòng 3-5 ngày (có thể chết gần 100%) sau khi xuất hiện các triệu chứng.
– Bệnh nặng thêm và gây chết nhanh khi tôm vừa có dấu hiệu nhiễm bệnh đầu vàng vừa có bệnh đốm trắng.
Phương pháp chẩn đoán bệnh đầu vàng
– Nhận biết triệu chứng bệnh.
– Nhuộm màu mô bào, tế bào máu nhận thấy nhân tế bào bị thoái hóa đông đặc.
– Phân tích PCR.
Nguyên nhân bệnh đầu vàng
– Bệnh do virus YHV (yellow head virus) là virus có acid nhân RNA chuỗi đơn, hình que, kích thước 44 x 173 nm, thuộc loài Nidovirales, họ Ronaviridae, chi Okavirus.
Lây truyền bệnh
– Bệnh đầu vàng ở tôm chủ yếu lây truyền theo hàng ngang, do có vật chủ trung gian mang mầm bệnh vào môi trường nước.
Phòng và trị bệnh đúng cách
– Do virut chưa có thuốc hoặc chất hoá học nào để xử lý điều trị bệnh có kết quả, vì vậy chỉ có thể phòng bệnh và sự lây lan của dịch bệnh này bằng cách dùng giống sạch bệnh; Quản lý tốt màu nước ao và môi trường xung quanh cho phù hợp.
– Đặc biệt ta lưu ý việc Xử lý các chất thải trong ao đầm nuôi tôm và việc tăng cường sức khỏe, sức đề kháng cho tôm để chịu đựng được sự thay đổi của môi trường xung quanh. Không để chất lượng nước thay đổi thường xuyên. Chẳng hạn sự thay đổi độ pH trong ngày hoặc tình trạng phát triển của rong rêu.
