Nhắc đến những loại bệnh hô hấp ở gia cầm, thì viêm xoang mũi là chứng bệnh bà con không nên chủ quan. Đối với viêm xoang mũi ở vịt, giai đoạn bệnh xuất hiện ở nhiều lứa tuổi. Tuy không gây chết, nhưng thời gian ủ bệnh kéo dài rất lâu. Vào những ngày thời tiết thay đổi đột ngột từ nắng sang mưa hoặc mưa dầm thì đây là điều kiện dễ phát sinh bệnh nhất. Nếu người nuôi không có cách xử lý và khắc phục nhanh chóng, dễ dẫn đến đàn vịt không có sức đề kháng, kéo theo năng suất giảm. Dưới đây là một vài thông tin về nguyên nhân cũng như cách điều trị bệnh viêm xoang mũi ở vịt.
Tác nhân gây bệnh
- Bệnh thường xảy ra ở vịt con từ 4 – 20 ngày tuổi.
- Do Mycoplasma gây bệnh và Staphylococcus, Streptococcus kế phát.
- Bệnh gây tổn thương chủ yếu ở đường hô hấp làm cho vịt con ăn, uống khó khăn, còi cọc dần. Dễ kế phát một số bệnh khác như dịch tả, tụ huyết trùng…
- Chuồng trại ẩm ướt, thời tiết lạnh và nuôi dưỡng kém là điều kiện dễ dàng cho vịt bị bệnh viêm xoang.
Triệu chứng thường gặp
- Đầu tiên phát hiện trong đàn vịt vài con kêu khẹt khẹt, tăng dần lên theo thời gian bệnh. Sau đó hai bên mũi chảy dịch nhờn trước trong, sau trắng đục và hai bên mũi nổi hai cục mềm tròn.
- Có nhiều con mắt bị viêm đỏ, nhem mắt, mù mắt. Chảy dịch mắt và viêm kết mạc mí mắt, mi mắt dính lại. Nhiều con bị viêm kết mạc hóa mủ, không thấy đường tìm thức ăn; kèm triệu chứng kém ăn, tiêu chảy phân loãng màu trắng xanh hoặc trắng vàng.
- Bệnh nặng có biểu hiện co giật từng cơn và chết. Tùy vào thời tiết và có thể kéo dài nhiều tuần hay nhiều tháng. Bệnh viêm xoang mũi truyền nhiễm xảy ra ở vịt nặng hay nhẹ. Thời gian bệnh có thể kéo dài 5 – 10 ngày hay đến 2 tháng.
Dấu hiệu bệnh tích
- Mổ khám vịt bị bệnh sẽ có các đặc điểm sau: Viêm túi khí có đốm hoại tử vàng, viêm gan ngoại vi có fibrin. Viêm ngoại tâm mạc kết dính.
- Phổi bị viêm, thủy thủng (tích nước)
Phòng và điều trị viêm xoang mũi ở vịt hiệu quả
Hiện, chưa có loại vaccine nào được coi là hữu hiệu để phòng bệnh này. Do đó vệ sinh chuồng trại sạch, khô, thoáng. Đồng thời chăm sóc nuôi dưỡng tốt là vấn đề cần phải quan tâm. Thực hiện các biện pháp phòng bệnh theo quy định về an toàn sinh học trong chăn nuôi là rất cần thiết.
Có thể dùng một trong các phác đồ đặc trị bệnh viêm xoang mũi vịt sau; Kháng sinh bột trộn thức ăn hoặc cho uống: Erlicovet: Gói 50 g cho 100 kg vịt (khoảng 300 con vịt nhỏ dưới 6 tuần tuổi hay 100 vịt lớn hơn 6 tuần tuổi); Hoặc Vimenro: 100 ml pha vào 50 – 70 lít nước uống; Hoặc Coli- Norgent: 50 g/150 kg thể trọng; Hoặc Tylenro 5 + 5: 50 g/500 kg thể trọng.
Kháng sinh tiêm: Lincoseptryl: 1 ml/3 – 5 kg thể trọng, tiêm bắp, ngày 1 lần, tiêm 3 – 5 ngày liên tục. Vime Spiro FSP: 1 ml/3 – 5 kg thể trọng, tiêm bắp, ngày 1 lần, tiêm 3 – 5 ngày liên tục. Vimetryl 100: 1 ml/5 – 8 kg thể trọng, tiêm bắp, ngày 1 lần, tiêm 3 – 5 ngày liên tục. Bổ sung thêm các chế phẩm sau để tăng sức lực cho vịt: Vime C Electrolyte (1 g pha 1 lít nước, dùng liên tục 3 ngày), Vimix plus (gói 100 g pha 120 lít nước), Embavit số 2 (trộn 1 kg với 400 kg thức ăn).
