Gà công nghiệp là loại gà được chăn nuôi cho mục đích sản xuất thịt, trứng là chính. Đa số gà nuôi công nghiệp sẽ được nuôi theo hình thức nuôi nhốt tại chuồng. Khi nuôi nhốt tại chuồng, gà công nghiệp chỉ phát triển nhờ nguồn thức ăn được cung cấp sẵn. Có thể, gà sẽ được ăn no, nhưng liệu những thức ăn đó có đảm bảo đủ dinh dưỡng cho gà công nghiệp hay không, bà con cần hết sức lưu ý. Khi gà ăn không đủ dinh dưỡng, sẽ dẫn đến chất lượng thương phẩm không tốt, giảm hiệu quả kinh tế. Để đảm bảo gà nuôi công nghiệp mau lớn, khỏe mạnh, thịt ngon, chắc bà con nên chú ý đặc biệt đến thức ăn cho gà.
Vai trò của thức ăn trong mô hình nuôi gà công nghiệp
Bạn cũng biết rằng là đời sống của gà trải qua nhiều thời kỳ sinh trưởng khác nhau: từ gà con, đến gà giò rồi đến gà đẻ, gà thịt. Mỗi thời kỳ đó gà cần được cung cấp một khẩu phần ăn thích hợp đúng với nhu cầu thì chúng mới sinh trưởng tốt được. Nói cách khác, không phải gà lớn nhỏ gì cũng nuôi một thứ thức ăn như nhau. Mà gà con có thức ăn của gà con, gà đẻ có thức ăn của gà đẻ, và gà thịt cũng vậy.
Thức ăn nuôi gà công nghiệp đã được chế biến sẵn và đóng bao bán rộng rãi ngoài thị trường. Cần mua ‘cám gà’ nuôi gà loại nào ta cứ việc bỏ tiền ra mua cho gà ăn. Tuy vậy, ta cũng cần biết trong thức ăn nuôi gà gồm có những thành phần gì, và sự cần thiết của chất đó đối với sự sinh trưởng của gà ra sao để tiện gia giảm nếu cần, hoặc tự tay chế biến, pha trộn lấy mà dùng cho tiện.
Trong thức ăn nuôi gà công nghiệp có những thành phần như: chất bột đường và chất đạm, chất béo, khoáng, vitamin…. Trong đó chất bột đường, và chất đạm là 2 thành phần quan trọng nhất với gà. Vậy những thực phẩm nào chứa các thành phần dinh dưỡng trên tốt cho gà công nghiệp?
Chất bột đường
Tinh bột, cụ thể là bột đường là khẩu phần ăn chính của gà. Chất này sẽ cung cấp năng lượng cho gà, giúp gà thịt cho chất lượng thịt ngon, gà mái khỏe mạnh và gà trống không ủ rũ. Các loại thực phẩm chứa bột đường tốt cho gà có thể kể đến:
Bắp vàng là thức ăn không thể thiếu dành cho gà công nghiệp
Bắp có nhiều loại như bắp trắng (nếp), bắp vàng. Nhưng trong chăn nuôi gà công nghiệp, người ta dùng bắp vàng nhiều hơn. Vì trong bắp vàng có chứa nhiều carotene. Bắp nuôi gà được xay nhuyễn như cám để gà ăn mau tiêu. Và thường chiếm đến khoảng trên dưới 40% trong khẩu phần ăn của gà.
Bắp vàng sau khi phơi sẽ được xem xay nhuyễn mịn thành bột. Đây là loại thực phẩm chính, dễ làm nhất cho gà. Trong ngô vàng có chứa tới 74% tinh bột, Vitamin A, vitamin B1, B2, cung cấp đủ dinh dưỡng cho gà mau lớn. Ngoài ra đây là loại nông sản trồng rất nhiều ở nước ta, nên luôn có quanh năm và giá thành khá rẻ.
Cám gạo thường được dùng làm thức ăn nuôi gà công nghiệp
Cám gạo có 2 loại: cám to và cám nhuyễn. Trong cám to chứa nhiều chất xơ do vỏ trấu xay nát ra, có lẫn ít tấm và mày gạo. Trong cám to có chứa 49,29% chất bột đường, một ít chất béo và chất đạm. Nhưng ít ai chịu dùng cám to làm thức ăn nuôi gà công nghiệp mà thường dùng cám nhuyễn.
Trong cám nhuyễn có chứa đến 54% chất bột đường và 10,27% chất béo. Nhược điểm của cám nhuyễn là dễ bị mốc. Nếu bảo quản kém không thể để lâu được vài ba tháng. Lưu ý: Khi nhận thấy dấu hiệu mốc ở cám gạo cần bỏ đi ngay, bởi cám gạo khi bị mốc sẽ rất độc, gây hại cho sức khỏe của gà.
Tấm gạo rất tốt cho gà
Tấm gạo là một phần nhỏ hột gạo bị bể ra do qua quá trình xay giã mà thành. Tấm gạo là thức ăn của người, giá đắt hơn gạo nguyên hột. Gà ăn tấm rất tốt vì trong tấm gạo có chứa đến 71% chất bột đường, nuôi gà con rất tốt.
Khoai lang có nhiều chất bột đường
Khoai lang dùng làm thức phẩm cho gà có thể cho ăn chín hoặc sống. Thường thì chế biến thành bột để trộn vào thức ăn nuôi gà. Trong khoai lang chứa nhiều chất bột đường (80%). Nhưng các thành phần đạm, chất béo và vitamin rất thấp. Do đó tỷ lệ khoai lang trong khẩu phần ăn của gà không cao. Khoai lang được dùng trong thức ăn nuôi gà công nghiệp nhưng với tỷ lệ thấp.
Khoai mì
Khoai mì cũng chứa nhiều chất bột đường nhưng ít đạm hơn bắp vàng. Trong củ khoai mì có chứa axit cianhydric nên gà ăn nhiều sẽ bị ngộ độc. Muốn làm thức ăn nuôi gà ta phải lột bỏ lớp vỏ khoai mì rồi ngâm củ vào nước trong 24 giờ (thay nước ngâm nhiều lần cho xả bớt chất độc) rồi mới xay thành bột. Cũng như khoai lang, khoai mì chỉ trộn với tỷ lệ khoảng 10% trong khẩu phần ăn nuôi gà mà thôi.
Thức ăn của gà mà thiếu chất bột đường gà sẽ ốm yếu do thiếu mỡ dự trữ. Nhưng nếu trong thức ăn của chúng có quá nhiều chất bột đường thì gà sẽ chóng mập do mỡ dự trữ thặng dư. Từ đó gà thịt sẽ cho chất lượng thịt không đạt, gà mái đẻ ít lại và lâu ngày sẽ bị nân. Còn gà trống thì đi đứng nặng nề do quá mập, khả năng đạp mái kém.
Chất đạm động vật
Nếu thiếu đi chất đạm trong khẩu phần ăn của gà sẽ khiến cho gà con bị yếu, trứng kém chất lượng, gà để thịt thì chậm lớn. Các loại đạm động vật tốt cho gà có thể kể đến:
Trong thức ăn của gà công nghiệp không thể thiếu bột cá
Trong bột cá có chứa hơn 50% đạm và các axit amin khác, cho gà ăn mau tăng trọng. Bột cá làm từ các loại cá tạp vốn rẻ tiền đem phơi khô và xay nhuyễn làm thức ăn nuôi gia cầm gia súc. Khẩu phần ăn của gà không thể thiếu bột cá. Trên thị trường có bán 2 loại bột cá: bột cá lạt và bột cá mặn. Bột cá lạt dành nuôi gà, còn bột cá mặn chỉ dành nuôi heo. Gà ăn bột cá mặn dễ bị ngộ độc.
Bột thịt
Chăn nuôi gà không giống như chăn nuôi gia súc lớn bởi miệng và cổ họng chúng rất bé để tự ăn những thức ăn còn nguyên hình dạng như hạt ngô, cá, tôm, tép,… Để giúp cho gà dễ ăn hơn, người nông dân cần xay xát và trộn các loại bột thực phẩm chứa tinh bột, đạm cùng các chất khác với nhau; để tạo ra khẩu phần ăn dinh dưỡng đủ đầy cho gà.
Chất béo
Chất béo chứa nhiều trong các loại hột có dầu như đậu phộng, xác dừa, hột mè … và trong dầu cá, mỡ động vật. Công dụng của chất béo trong thức ăn nuôi gà công nghiệp là được gà hấp thu vào cơ thể sinh ra nhiệt lượng, cũng giống như chất bột đường vậy. Thế nhưng lượng chất béo cung cấp trong thức ăn nuôi gà chỉ nên ở mức độ 5% là vừa. Nếu gà ăn nhiều chất béo quá thì sẽ bị tiêu chảy.
Thức ăn gà công nghiệp không thể thiếu chất khoáng
Chất khoáng pha trộn vào thức ăn của gà nhằm bồi bổ xương cốt và tạo thành vỏ trứng. Những thức ăn giàu chất khoáng như tôm tép, con ruốc, cá con, bột xương, vỏ sò, vôi tôi (vôi nung chín), vỏ ốc, cua còng … Vai trò quan trọng của chất khoáng trong thức ăn nuôi gà công nghiệp là kiến tạo và bảo vệ các tế bào. Vì vậy gà ăn thiếu chất khoáng thì cơ thể bị mất khả năng đề kháng dẫn đến gà mái sinh sản kém, gà thịt bị sụt cân. Đó là chưa nói đến việc thiếu chất khoáng thì các chất bột đường, chất đạm, chất béo, có ăn nhiều cũng không được đồng hoá.
Chất muối
Trong khẩu phần thức ăn nuôi gà công nghiệp đều có trộn muối bột chừng 0,5% mà thôi. Thế nhưng, gà không thể thiếu muối. Muối góp phần vào việc giúp gà ăn ngon miệng, ăn được nhiều. Rồi kích thích cho gà uống được nhiều nước. Nhờ đó mới tiêu hoá được thức ăn nhanh.
Vitamin
Vitamin rất cần thiết cho sự sống của gà. Chức năng của vitamin là đồng hoá được các khoáng chất. Vì vậy, nếu khẩu phần ăn thiếu vitamin, gà sẽ còi cọc, ốm yếu, xù lông, bại xuội và chết lần mòn. Nếu được cung cấp đầy đủ vitamin, nhất là vitamin A, D, E gà sẽ tăng trọng nhanh, sống sởn sơ. Còn gà mái đẻ sai, trống hăng phủ mái và trứng nhiều cồ.
Đầu tư máy trộn thức ăn cho gà công nghiệp
Mô hình chăn nuôi gà công nghiệp, cần lượng lớn thức ăn cho gà. Nếu như bà con không sử dụng thức ăn công nghiệp có sẵn mà tự pha trộn thì nên đầu tư máy trộn thức ăn cho gà. Với máy trộn nguyên liệu, việc trộn đều các nguyên liệu sẽ không khiến người làm nông tốn quá nhiều công sức và thời gian. Mà đàn gà của bạn vẫn có được phần thức ăn đầy đặn, đủ chất.
Máy có thể phối trộn được nhiều loại nguyên liệu với nhau từ nguyên liệu khô tới nguyên liệu ướt như bột ngô, bột cám gạo, bột vitamin, rau băm nhỏ, bột cá hoặc cá, giun quế, tôm, tép tươi đã xay nhuyễn… Giúp đẩy nhanh thời gian trộn và các thành phần được phối trộn đều lại với nhau.
