Vịt là loại gia cầm dễ nuôi hơn rất nhiều so với các loại gia cầm khác. Thịt vịt chắc, thơm, rất được ưa chuộng trên thị trường, vậy nên hiện nay ngành chăn nuôi vịt theo mô hình trang trại đang được rất nhiều bà con quan tâm và áp dụng. Thức ăn của vịt vô cùng đa dạng, chúng ăn tạp và có thể tự kiếm được thức ăn từ tự nhiên. Mô hình nuôi thả vịt tại các ao hồ, đồng ruộng đem lại rất nhiều lợi ích, giúp bà con tiết kiệm được chi phí thức ăn và đem lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt khi nuôi thả vịt tại các đồng ruộng, chúng sẽ giúp xử lý những động vật thủy sinh gây hại, chất thải từ vịt cũng là phân bón có lợi đối với cây lúa.
Lợi ích của vịt thả ao hồ, đồng ruộng
Không cần làm chuồng trại
Vịt là loại thủy cầm thích sống trong môi trường có nhiều nước như: ao hồ, đồng ruộng, và sông ngòi đều có thể làm bãi chăn nuôi vịt lý tưởng. Nhờ vào đặc tính này bà con chăn nuôi có thể chọn phương thức chăn nuôi vịt trên mặt nước ao hồ vừa kết hợp nuôi cá. Với mật độ vừa thì sẽ làm tăng năng suất hiệu quả chăn nuôi cá lẫn vịt. Nuôi vịt trên ao cá, phân của vịt thải ra cho cá ăn hoặc tạo nguồn thủy sinh trong ao phát triển làm thức ăn cho cá. Hình thức này làm giảm đáng kể chi phí công sức vệ sinh chuồng trại và công cung cấp nước uống cho vịt.
Bảo vệ cây lúa khỏi các sinh vật gây hại
Ngoài ra, nếu nuôi vịt trong ruộng lúa khi cây lúa đã cứng cây thì sẽ có tác dụng bảo vệ mùa màng. Bởi vì vịt có thể các sinh vật gây hại cho lúa. Ví dụ như sâu, óc bưu vàng, rong tảo, cỏ dại hại lúa. Từ đó có thể hạn chế chi phí phung sịt thuốc bảo vệ thực vật. Đồng ruộng cũng được xem là bãi chăn thả lý tưởng cung cấp nhiều loại thức ăn cho vịt mà không mất tiền mua vì vậy, để tiết kiệm chi phí thức ăn cho vịt, người nông dân có thể lựa chọn phương pháp “nuôi vịt thả đồng”.
Tận dụng nguồn thức ăn trên đồng
Sau khi gặt lúa xong thóc lúa rơi đổ và sâu hại còn lại trên đồng rất nhiều. Chỉ có con vịt mới tận dụng tốt các loại thức ăn này. Theo như tính toán của các nhà khoa học thì tỷ lệ lúa rơi rụng sau thu hoạch khoản 2%/ tổng sản lượng lúa. Thậm chí là khả năng vịt tận dụng lúa đổ có thể đạt tới 70%. Để việc “nuôi vịt thả đồng” đạt hiệu quả cao, người nông dân cần lưu ý cá kỹ thuật.
Quy trình chăn vịt thả đồng
Ngày nuôi đầu tiên
Thả ngay vịt con xuống nền, không để lâu trên nong nia khi mới bắt về vì vịt cách độ ẩm của đất lâu da chân vịt sẽ dễ khô bước chân đi cứng không linh hoạt, khó nuôi sau này. Tiếp đó thả vịt trong từng mành rộng số lượng 100-150 vịt con, cố gắn luôn ấm áp, không để vịt bị lạnh lâu đẫn đến đễ chết về sau. Cho vịt ăn tắm trộn với hành xắt nhuyễn khoảng 10 giờ sau khi nở. Khối lượng hành khoảng 1/3 khối lượng tấm. Vào ban đêm chan vịt ra đừng để nằm đè lên nhau khiến vịt yếu bị ngộp chết hay què chân cẳng. Có thể úm bằng đèn bão hay đèn điện, không cần lót nhiều rơm mà chỉ cần một lớp bao cũ hay lớp rơm mỏng là đủ.
Ngày nuôi thứ hai
Cho ăn như ngày đầu tiên, thả vịt con ra tắm nắng quần chân cẳng. Cho vịt uống nước sạch ở trên bờ. Sau đó từ ngày thứ 3-4 có thể lùa vịt con xuống mặt nước cạn, sạch khoảng 5 phút rồi. Sau đó lại lùa lên lại cho vịt quen uống nước vừa tập rỉa lông. Cố gắn làm như vậy nhiều lần trong ngày. Vì để muộn quá vịt không quen rỉa lông nên khi nước đẩm lông vịt có thể bị lạnh yếu hoặc chết. Có khi vịt bị chết đến 2/3 bầy cũng vì lý do như trên.
Từ 3 – 6 ngày
Thả vịt mỗi ngày khi trời nắng ấm và lùa về khi trời nắng gắt. Thức ăn vẫn là tấm, bột bắp trộn thêm hành khoảng 1/3 khối lượng thức ăn để giữ cơ thể vịt được ấm áp. Nếu thấy tỷ lệ vịt bị chết cao thì tăng cường thêm hành đến ½ khối lượng thức ăn.
Từ 7 – 15 ngày
Được 7 ngày, vịt rất nhanh nhẹn. Chúng đã đuổi bắt được côn trùng, có khả năng cho vịt ra đồng gần thường xuyên khi trời nắng ấm và có chỗ bóng mát cho vịt con lên nghỉ ngơi rỉa lông. Thức ăn bao gồm gạo lức, bắp xây hay cả cám hỗn hợp. Có thể trộn thêm một ít hành xắt nhuyễn nếu trời lạnh. Khi thấy vịt con khò khè vào ban đêm, phải tăng thêm lượng hành vào thức ăn. Không nên cho vịt ăn bằng máng hẹp, thau. Nên rải đều trên mặt đất, nếu nền không bằng phẳng phải trải bằng tấm nylon hay tờ giấy dầy khi cho vịt ăn. Như vậy vịt không bị sướt mỏ, tránh vịt mạnh tranh ăn làm vịt lớn không đều.
Ban đêm không cần úm, chỉ nối mành mành rộng, che kín gió. Ở dưới nền lót một lớp rơm hay cỏ khô. Nếu có một ngọn đèn bão để vịt thấy đường đỡ rộ lúc đêm. Cần bổ sung thêm tép tươi, tôm cua còng bằm nhuyễn trộn vào thức ăn cho vịt. Gọi vịt đến ăn khoảng 4-5 lần một ngày. Làm như vậy liên tiếp năm ba ngày cho vịt quen tiếng (ngay cả tiếng dao bầm trên thớt). Sau này có thức ăn ngon vịt sẽ tranh nhau về. Điều này làm đỡ khó nhọc khi chăn đắt sau này.
Từ sau 15 ngày
Khi vịt đạt 15 ngày tuổi trở đi có thể tập cho ăn lúa theo tỉ lệ 3 gạo + 1 lúa. Hãy rải đều cho vịt ăn, hết gạo xong đến lúa. Khi vịt ăn giỏi ta tăng ½ gạo lức + ½ lúa. Có nơi nấu cả 2 loại trên nhưng việc này không cần thiết (lúa ngấm cho mềm là được). Vịt trên 1 tháng rưỡi tuổi mới có khả năng mò ăn lúa rơi vãi ở đồng ruộng. Vịt từ 25 đến 30 ngày tuổi bắt đầu dâm lông “huê” và lông vũ. Khi trên 1 tháng tuổi thì vịt bể tiếng và đâm lông ống. Vịt vàng lớn càng cần có chuồng rộng thông thoáng, yên lặng. Vì lúc này chúng rất nhát và ưa rộ ban đêm.
Nhìn chung tình hình dịch bệnh cúm gia cầm khó lường như hiện nay nuôi vịt chạy đồng ngày càng khó khăn cho bà con chăn nuôi cũng như cơ quan quản lý chăn nuôi. Vì thế nên có biện pháp thay đổi phương thức chăn nuôi tốt hơn. Có thể chọn các giống vịt siêu nạc, vịt siêu trứng con tăng trọng nhanh. Bà con có thể xem xét lựa chọn để năng cao nâng suất và hiệu quả kinh tế lâu dài bền vững.
