Bệnh sổ mũi truyền nhiễm khiến năng suất đẻ trứng suy giảm đáng kể

Bệnh sổ mũi truyền nhiễm ở gà xuất hiện khắp nơi trên thế giới. Thiệt hại do căn bệnh này gây ra khó ước tính hết. Bởi bệnh không chỉ khiến gà bị chảy mũi, mệt mỏi,… Đặc biệt nhất là bệnh Coryza còn khiến những chú gà mái suy giảm chức năng sinh đẻ. Thậm chí bệnh u đủ lâu còn có thể khiến gà mất hoàn toàn chức năng đẻ trứng. Chính vì vậy thiệt hại hàng năm do căn bệnh này gây ra cho bà con nông dân rất khó thống kê hết. Và bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ cá thể gà nào, mọi lứa tuổi, giới tính. Bạn nên biết cách nhận biết bệnh để điều trị, xử lý kịp thời.

Tổng quan về bệnh sổ mũi truyền nhiễm ở gà

Bệnh Coryza hay còn gọi là viêm xoang truyền nhiễm hoặc sổ mũi truyền nhiễm là bệnh cấp tính do vi khuẩn Haemophilus paragalinarum gây ra. Bệnh có thể lây lan rất nhanh trong đàn trong vòng 1-2 ngày. Gia cầm mọi lứa tuổi đều có thể bị bệnh tuy nhiên thường xảy ra ở gia cầm trên 2 tháng tuổi và gia cầm càng lớn tuổi càng dễ nhiễm bệnh.

Bệnh được thấy ở nhiều quốc gia, đặc biệt là ở những trang trại chăn nuôi gà dạng gối đầu. Bệnh lây lan rất nhanh và gây giảm ăn nhưng thường ít gây chết. Tỷ lệ chết do bệnh thường dưới 5%, trường hợp không điều trị hoặc điều trị không hiệu quả trong thời gian dài dẫn đến nhiễm ghép các bệnh khác mới gây tăng tỷ lệ chết.

Triệu chứng bệnh Coryza

• Xuất huyết xoang dưới mắt và mũi.
• Sưng tích.
• Hắt hơi
• Tiêu chảy nhẹ.
• Giảm trọng lượng.
• Giảm sản lượng trứng 10-40%.
• Ăn kém.

Bệnh tích do sổ mũi truyền nhiễm gây ra

• Viêm có bã đậu mũi và xoang.
• Viêm kết mạc mắt.
• Mí mắt dính lại với nhau.
• Bã đậu trong xuất hiện trong xoang mũi và dưới mắt.
• Viêm khí quản.

Vi khuẩn Haemophilus Paragallinarum là nguyên nhân gây bệnh

Vi khuẩn gây bệnh là Haemophilus paragallinarum, hiện nay còn được gọi là Avibacterium paragallinarum, là một vi khuẩn hiếu khí, Gr -, khi nuôi cấy trong môi trường thạch máu sau 24h cho ra những khuẩn lạc nhỏ tách rời như hạt sương.

Vi khuẩn được chia làm 3 serotype A, B và C có tương quan về các receptor. Gà là động vật cảm thụ chủ yếu, đôi khi vi khuẩn vẫn gây bệnh cấp tính trên chim trĩ và gà lôi. Vi khuẩn có thể tồn tại 2 – 3 ngày ngoài môi trường, nhưng dễ dàng bị tiêu diệt bởi nhiệt, các chất khử trùng thông thường. Chim hoang dã được cho là nơi lưu trữ mầm bệnh và là nguyên nhân xảy ra các ổ dịch tại các trại chăn nuôi.

Những con đường gây bệnh sổ mũi truyền nhiễm

Bệnh xảy ra với nguyên nhân do các loài chim hoang dã lây nhiễm hay do vi khuẩn tồn tại và lưu trú trong môi trường. Gà ở mọi lứa tuổi đều mắc bệnh tuy nhiên mức độ nhạy cảm tăng dần theo tuổi tác. Khi gà mắc bệnh thời gian ủ bệnh ngắn 1 – 3 ngày, độ tuổi mắc bệnh thường 2 – 3 tuần. Trong điều kiện thông thường bệnh càng kéo dài càng có nhiều những tác nhân kế phát xuất hiện.

Bệnh được lây lan từ gà ốm sang gà khỏe, do gà tiếp súc với mầm bệnh ngoài môi trường. Các trang trại có nuôi hỗn hợp có tỷ lệ nhiễm bệnh cao hơn. Khi bệnh xâm nhập vào cơ thể sau 1 – 3 ngày ủ bệnh gà có các triệu trứng ban đầu sau 2 – 3 ngày chúng nhanh chóng lây lan ra toàn đàn thông qua dịch tiết mang mầm bệnh hay phân gà bị bệnh, kết quả gây thiệt hại nghiêm trọng cho người chăn nuôi cả về sản lượng trứng lẫn tỉ lệ hao hụt đầu con.

Những giai đoạn phát triển của bệnh Coryza

• Gà giảm ăn, ủ rũ.
• Sản lượng trứng giảm.
• Sưng đầu và sưng mặt( phù đầu hay phù mặt).
• Dịch viêm chảy ra từ mũi bắt đầu trong sau đặc và đóng cục mủ trắng, ấn tay vào thấy cứng, nhìn 2 bên mũi thấy phình to.
• Mắt bị viêm kết mạc nên dính hai mí lại không mở ra được chỉ mở được một phần nhỏ. Do đó gà không ăn uống được và chết.
• Các biểu hiện bệnh có thể kéo dài 2 tuần.
• Tỷ lệ mắc bệnh có thể 100 nhưng tỷ lệ chết thấp. Gà khi khỏi bệnh có miễn dịch nhưng lại mang trùng làm lây lan sang những đàn mới.
• Giai đoạn cuối của ổ dịch một số con thở khó và ho(do dịch viêm cô đặc trong khoang mũi làm nghẹt thở). Tỷ lệ chết tăng nhanh chóng do nhiễm trùng kế phát.

Cách chẩn đoán bệnh sổ mũi truyền nhiễm

Chủ yếu dựa trên các triệu chứng và bệnh tích trên lâm sàng (tập trung ở xoang dưới mắt và xoang mũi).

Cách điều trị bệnh Coryza

Bệnh xảy ra ở dạng cấp tính, tuy nhiên tỷ lệ chết thấp và dễ điều trị nếu chẩn đoán đúng bệnh.