Việc chăn nuôi gà cũng cần phải có kỹ thuật, có năng lực. Bởi vì, chăn nuôi không hề đơn giản, nó có rất nhiều vấn đề mà người nuôi cần phải biết. Người nuôi phải làm mọi thứ từ việc chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng đến việc giữ gìn vệ sinh khu gà sinh hoạt và khu được thả, chăn. Khi một trong hai yếu tố kia không được người nuôi chú ý đến thì có thể gây bệnh cho gà. Mà đặc biệt ở gà chọi, việc nuôi dưỡng nó cần phải quan tâm cao độ. Bởi vì nó cần nhiều sức khỏe, năng lượng để có thể đấu với các con gà chọi khác. Dạo gần đây, trong giới nuôi gà, người nuôi đang gặp vấn đề về sự lây lan của bệnh ORT.
Bệnh ORT ở gà là căn bệnh như thế nào?
Bệnh ORT hay còn được gọi với những tên khác là bệnh viêm mũi, khí quản, phổi, túi khí, bệnh viêm phổi hóa mủ. Đây là bệnh khá phổ biến ở gia cầm, đặc biệt là ở gà. Hàng năm, căn bệnh này đã gây nhiều thiệt hại cho bà con chăn nuôi gà. Bệnh ORT trên gà là một bệnh hô hấp cấp tính do vi khuẩn có tên là Ornithobacterium rhinotracheale gây ra.
Chủng vi khuẩn này ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp; thường xảy ra vào giai đoạn xuân – hè, độ ẩm trong không khí tăng cao. Tuy nhiên với mật độ kinh doanh trang trại hiện nay, mầm bệnh có thể xuất hiện quanh năm. Vi khuẩn tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi với các biểu hiện điển hình như gà khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi, phổi viêm có mủ và bã đậu hình ống.
Đặc điểm của khuẩn gây bệnh ORT trên gà
ORT là trực khuẩn gram âm (-), không di động, không sinh bào tử, chúng sinh sản rất nhanh ( 26 phút tạo ra một thế hệ mới), thời gian nung bệnh 2-5 ngày. Đây là một bệnh tương đối mới, phát hiện đầu tiên năm 1993 và 1994 được đặt tên là ORT Vi khuẩn ORT có sức kháng mạnh ở ngoài môi trường: bị vô hoạt trong dung dịch acid formic 0,5% trong 15 phút, ở nhiệt độ 42°C chết trong 24 giờ, 37°C sống được 1 ngày, 22°C sống được 6 ngày, 4°C sống được 40 ngày và -12°C sống được hơn 150 ngày
Mọi lứa tuổi đều mắc bệnh, gà lớn mắc bệnh cao hơn. Thường xảy ra trên gà đẻ, gà thịt nuôi thả vườn. Với áp lực mầm bệnh ngày càng cao, gà thịt nuôi công nghiệp ngắn ngày cũng đã xuất hiện bệnh ORT. Đặc biệt khi gà con nhiễm các bệnh do vius như bệnh viêm phế quản truyền nhiễm(IB), viêm thanh khí quản truyền nhiễm (ILT), bệnh sưng phù đầu do vi-rút (APV) thì ORT có thể xảy ra khá sớm trên gà con 2 tuần tuổi. Tỷ lệ nhiễm bệnh 50 – 100%, tỷ lệ chết 5 – 20%. Nếu kế phát các bệnh kế phát khác tỷ lệ chết tăng cao hơn.
Khi gà mắc bệnh ORT sẽ có những triệu chứng gì?
– Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp cho nên triệu chứng dễ nhận thấy nhất là gà khó thở, nghẹt, hay vẩy mỏ, khẹc để thở,…
– Gà chán ăn; ủ rũ, chảy nước mũi, mắt, bị tiêu chảy
– Trạng thái xác chết mập, nằm ngửa
– Tỉ lệ trứng ở gà mái giảm, chất lượng kém
– Thể mãn tính gà chậm lớn, nuôi tiêu hao lượng thức ăn nhiều; Với thể cấp tính tỉ lệ chết từ 30% trở lên.
– Bệnh xuất hiện ở mọi lứa tuổi; đặc biệt khi gà đạt độ tuổi từ 3 đến 6 tuần.
– Nếu trong quá trình phát bệnh còn kèm thêm những bệnh kế phát khác như Newcastle, bạch lỵ,…sẽ gây thêm thiệt hại cho người chăn nuôi.
Đối với gà ở giai đoạn 12 tuần sẽ có những triệu trứng sau : gà sẽ bị viêm xương , viêm tủy thường thấy mủ, dịch tiết nhầy trong các khớp xương tỷ lệ chết có thể lên đến 50%. Bệnh lúc này có thể sẽ dẫn đến một số loại bệnh có triệu trứng gần giống như CRD, Newcastle, … Khiến biểu hiện bệnh trầm trọng rất khó giải quyết. Nên phát hiện sớm và phòng bệnh sớm.
Những thứ xuất hiện khi giải phẫu gà
Qua quá trình giải phẫu gà bị nhiễm bệnh chết, có xuất hiện dịch mủ bám vào 2 khí quản và phế quản; trong phổi cũng chứa dịch nhầy rải rác hoặc tập trung một chỗ. Có bọt khí, dịch mủ vàng bên trong túi khí bị viêm. Bên trong khí quản có hiện tượng xung huyết nhẹ hoặc bình thường; có dịch nhầy bám trên bề mặt.
Làm thế nào để chuẩn đoán chính xác bệnh ORT ở gà?
Để có những chẩn đoán chính xác căn bệnh ORT, tránh để nhầm lẫn với các bệnh khác, nên gửi mẫu bệnh về các trung tâm nghiên cứu. Trực khuẩn Gram âm Ornithobacterium rhinotracheale không có hình dạng cố định, không di chuyển, không có hiện tượng sinh nha bào. Thường xuất hiện ở dạng hình que, có độ dài tầm 0,2 – 0,9 µm x 1 – 3 µm, tập trung thành từng đám.
Phương pháp điều trị bệnh ORT ở gà hiệu quả nhất
Thông thường thì bệnh ORT trên gà hay ghép với các bệnh khác. Nó có thể là nguyên nhân chính cũng có thể là bệnh kế phát sau các bệnh khác (mà chủ yếu là kế phát). Bởi vậy, nguyên tắc trong điều trị ORT là ưu tiên bệnh nào chết nhiều thì điều trị trước.
Phương pháp thứ nhất
– Sử dụng BIO BROMHEXINE WSP + BIO HEPATOL B12 giúp đờm long ra và tăng cường sức đề kháng, pha cho gà uống trong 2 ngày
– Ngày thứ nhất đến ngày thứ ba: chích LINSPEC 5/10 + ANAGIN 30% + BIO METASAL với tỉ lệ 1:1:1. Từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 5 pha TYLO-DOX EXTRA (Hà Lan) + TRISUL 80/400 WSP (Hà Lan)
Phương pháp thứ hai chữa bệnh ORT
– MENTOPHIN (1ml) + 1 lít nước pha cho gà uống liên tục, giúp gà mau chóng tiêu đờm.
– Chích thuốc BIO CEPTRI BACTAM (1ml) thể trọng gà từ 3 – 4kg/ ngày, làm liên tiếp trong 3 ngày.
– Sau đó cho uống thuốc TIMICOSIN để trị dứt điểm bệnh.
Bệnh ORT ở gà là một bệnh rất khó khăn khi điều trị. Bởi vì chúng sinh ra kháng tính cho thuốc rất nhanh. Chính vì vậy sẽ không có thuốc kháng sinh nào có hiệu quả lâu dài khi sử dụng cho gà. Còn tùy thuộc vào môi trường hoàn cảnh và mức độ chăm sóc có kỹ càng hay không sẽ quyết định thời gian khỏi bệnh nhanh nhất.
Một số biện pháp phòng bệnh
– Điều tiên quyết là môi trường nuôi nhốt gà phải đảm bảo yếu tố vệ sinh sạch sẽ.
– Thường xuyên tiêm ngừa các bệnh cho gà theo chỉ thị của cơ quan thú y.
– Sử dụng các loại thuốc sát trùng thường xuyên chuồng trại.
– Bổ sung các loại vitamin, chất điện giải cho gà nhằm tăng cường đề kháng.
– Nguồn thức ăn luôn đảm bảo vệ sinh.
– Trộn định kỳ Marphamox premix, Doxy 2% premix,Marflomix vào thức ăn để phòng bệnh có hiệu quả.
– Thường xuyên theo dõi các biểu hiện của gà tránh việc phát hiện muộn các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
