Hiện nay các mô hình nuôi dê chuyên sâu đã giúp bà con nông dân có một nguồn thu nhập cao mỗi năm. Tuy nhiên việc chăm dê cũng không phải là một công việc dễ dàng, bởi loài vật này cần phải biết cách chăm sóc và chăn nuôi có quy trình. Một trong số những loài bệnh thường mắc phải ở loài vật này là bệnh đậu dê. Bệnh do virus Capripoxvirus gây ra, có nguy cơ truyền nhiễm ở cả loài dê và loài cừu. Khi bị nhiễm bệnh, tỷ lệ vật nuôi chết lên đến 30-40%, ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế của người chăn nuôi. Chính vì vậy mà bà con chăn nuôi dê nên lưu ý phòng bệnh hơn chữa bệnh, chủ động cập nhật các kiến thức phòng ngừa bệnh ngay khi dê còn non.
Những nguyên nhân chính gây bệnh đậu dê
Bệnh đậu ở dê do chủng virus thuộc giống Capripox virus, họ Poxviridae gây nên. Bệnh biểu hiện với các thể từ mãn tính đến cấp tính. Bệnh đậu ở dê là bệnh truyền nhiễm lây lan nhanh, với mức độ nguy hiểm cao. Bệnh gây nhiều thiệt hại về kinh tế cho người nuôi. Do đó cần có những biện pháp xử lý kịp thời.
Những đặc điểm dịch tễ cần lưu ý
Đường truyền lây chủ yếu của bệnh là thông qua tiếp xúc trực tiếp giữa gia súc mẫn cảm với gia súc bệnh hoặc gián tiếp thông qua phương tiện hoặc vật dụng nhiễm virus. Bệnh thường phát sinh vào mùa xuân, mùa hè khi thời tiết nóng ẩm. Thời gian ủ bệnh ở dê là 5 – 7 ngày. Dê bị bệnh thường xuất hiện các nốt đậu ở miệng, ngoài da.
Triệu chứng thường gặp ở bệnh đậu dê
Thời gian ủ bệnh ở dê là 5 – 7 ngày. Nhưng cũng có thể tới 21 ngày. Dê mắc bệnh có biểu hiện sốt cao 40 – 410C. Con vậy thở nhanh, mí mắt sưng, phù và tiết dịch nhầy ở mũi. Dê bỏ ăn, đứng với dáng điệu lưng cong. Khoảng 2 ngày sau các nốt đỏ xuất hiện ở các vùng ít lông như bẹn, bìu dái, mặt dưới đuôi, vú và âm hộ. Xuất hiện các nốt đậu ở miệng, niêm mạc tiêu hóa và hô hấp gây viêm mũi, kết mạc và tuyến lệ.
Một số biến chứng thường gặp như các mụn đậu mọc ở kết mạc mắt khi vỡ ra có thể làm cho dê bị mù. Mụn đậu mọc ở niêm mạc miệng, mũi và khí quản, gây viêm màng giả. Có thể làm cho dê thở khó, suy hô hấp. Mụn đậu mọc ở quanh núm vú, gây lở loét quanh núm vú.
Những bệnh tích
Có mụn đậu ở ngoài da và trong niêm mạc mũi, miệng và núm vú ở dê cái. Mổ khám: Có các nốt đậu ở niêm mạc của xoang mũi, xoang miệng, lưỡi, yết hầu, thanh quản, khí quản, thực quản, dạ cỏ, dạ múi khế, ruột già, âm đạo, vùng vỏ thận, gan và dịch hoàn. Bệnh tích ở phổi thường gặp là các nốt đậu nhỏ màu xám nhạt lan tràn. Và là một trong những nguyên nhân chính làm dê bị chết vì suy hô hấp.
Hướng dẫn cách phòng bệnh đậu dê hiệu quả
Thực hiện tiêm vaccine phòng bệnh cho đàn dê. Cùng đó, cần tăng cường chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh phòng bệnh cho đàn dê. Giữ chuồng luôn khô sạch, ấm về mùa đông và thoáng mát vào mùa hè. Phát hiện sớm dê bệnh để cách ly, xử lý và khẩn trương báo cáo lên cơ quan thú y cấp trên.
Phương pháp điều trị bệnh
Khi phát hiện dê bị bệnh, cần bôi các dung dịch sát trùng lên các mụn đậu. Thường dùng dung dịch xanh methylen hoặc dung dịch Iodine 1% bôi lên vết mụn loét. Các dung dịch này diệt được virus và vi khuẩn ở mụn đậu. Làm cho mụn đậu đóng vảy nhanh, bong ra và liền sẹo nhanh.
Khi có hiện tượng viêm nhiễm kế phát ở mũi, miệng và viêm khí quản thì điều trị bằng kháng sinh như Ampi-Kana hoặc Lincospecto. Liều lượng theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Kết hợp với sử dụng các loại thuốc trợ sức, trợ lực như Urotropin, Vitamin B1, Vitamin C và Cafein. Trong thời gian điều trị giữ chuồng khô, sạch sẽ. Cùng với đó, tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng để dê nhanh bình phục.
Trên đây là những thông tin về bệnh đậu dê mà người chăn nuôi nên lưu ý. Chúc bà con có một mùa vụ nuôi thật năng suất và bội thu.
